از سال ۱۳۵۸ با شهادت استاد مرتضی مطهری، دوازدهم اردیبهشت به طور رسمی به عنوان روز معلم شناخته شد. اما جالب است بدانیم که دوازدهم اردیبهشت از سالها قبل به شکل غیر رسمی، «روز معلم» خوانده شده بود.
ماجرا برمیگردد به سال ۱۳۴۰، زمان نخست وزیری شریف امامی و وضعیت بد اقتصادی معلمان. میدان بهارستان تهران در دوازدهم اردیبهشت، شروع اعتصاب و اعتراضات صنفی معلمان را تجربه کرد. ساعتی از شروع اعتراضات گذشت و بین پلیس و معلمان، درگیری اتفاق افتاد. ماشینهای آبپاش از عهده متفرق کردن جمعیت برنیامدند. سرگرد ناصر شهرستانی، رئیس کلانتری بهارستان، با اسلحه کمری، مستقیماً به سمت معلمان شلیک کرد. در این تیراندازی، ابوالحسن خانعلی، یکی از معلمهای متدین دبیرستان جامی به قتل رسید و دو تن دیگر نیز زخمی شدند.
ابوالحسن خانعلی، دبیر ۲۹ ساله فلسفه و عربی و دانشجوی دوره دکترای فلسفه دانشگاه تهران بود. پس از قتل وی، فضای اعتراضات، متشنج شد. در روز ۱۳ اردیبهشت نیز در مراسم تشییع جنازه او، جمعیتی که پس از کودتای ۲۸ مرداد بیسابقه بود، به خیابان آمد و خواستار استفای نخست وزیر و محاکمه قاتل شد. دفاع از حقوق معلمان نیز با نطقهای آتشین ادامه یافت. چند روز بعد، شریف امامی که در معرض استیضاح قرار گرفته بود، ناچار به استعفا شد.
در مراسم بزرگداشت دکتر خانعلی، تاریخ کشته شدن او (۱۲ اردیبهشت) به عنوان «روز معلم» نامگذاری گردید؛ اگرچه هرگز از سوی دولت پهلوی به رسمیت شناخته نشد.
در دوازدهمین روز از اولین اردیبهشتماه انقلاب اسلامی، متفکر انقلابی، استاد مرتضی مطهری به دست عناصر گروه فرقان به شهادت رسید و این روز برای بزرگداشت ایشان و تکریم جایگاه معلمان، به طور رسمی «روز معلم» نامیده شد.
______________________________
بنگرید به:
– خاطرات احمد احمد، اعتصاب معلمین و قتل دکتر ابوالحسن خانعلی، به کوشش محسن کاظمی